بتن بدون ماسه چیست؟
به بیان ساده، بتن متخلخل، حاوی سنگدانه‌های ریز (ماسه) نیست! این بتن معمولاً یک آگلومره است. یعنی گروهی از ذرات که به ترتیب خاصی چیده نشده‌اند، و از ذرات سنگدانه درشت یک اندازه تشکیل شده.
بنابراین منافذ بزرگی در بدنه بتن وجود دارد که عامل مقاومت کم آن است. اما به دلیل بزرگی منافذ یا حفره‌ها، حرکت مویرگی آب، هوادهی صورت نمی گیرد. و از این رو میزان نفوذ آب در این بتن کم است.
بتن بدون ریزدانه (ماسه) با چگالی کم (حدود 640 کیلوگرم بر متر مکعب) را می‌توان با استفاده از سنگدانه سبک تولید کرد. هنگامی که از سنگدانه معمولی استفاده می‌شود، چگالی آن ممکن است از 1600 تا 2000 کیلوگرم بر متر مکعب متغیر باشد. سنگدانه‌های لبه تیز نباید استفاده شوند، لبه های تیز تحت فشار خرد می‌شوند.
کاربرد بتن بدون ماسه چیست؟
از بتن بدون ماسه نمی توان برای مصارف مختلف استفاده کرد. در مقیاس بزرگ برای نگهداری بار در دیوارهای بیرونی ریخته‌شده در محل ساختمان‌های یک طبقه و چند طبقه استفاده می‌شود. این نوع بتن به دلیل هزینه اولیه کم و همچنین به دلیل راحتی شکستن و استفاده مجدد به عنوان سنگدانه برای سازه‌های موقت مورد استفاده قرار می‌گیرد. معماران این سبک بتن را مصالح ساختمانی جذابی می دانند.
همچنین، به دلیل دارا بودن عایق حرارتی بالا، می توان از آن برای دیوارهای خارجی برای عایق حرارتی استفاده کرد. به دلیل بافت خشن، بستر مناسبی برای گچ کاری فراهم می کند. حتی اگر سطح بیرونی دیوار بتنی بدون ریز دانه، تحت‌تاثیر باران قرار گیرد. به دلیل اثر مویرگی کم بر عملکرد حفره‌های بزرگ، فضای داخلی دیوار، عاری از رطوبت خواهد بود.
علاوه بر این به‌دلیل وجود حفره‌هایی که در این بتن وجود دارد. بهترین گزینه برای عملیات زهکشی برای زهکش است. و مانند آبکش آب را از خود عبور می‌دهد. و برای زهکشی، منابع آب و نفت، برای روسازی پیاده‌رو و خیابان‌ها، سدهای خاکی یا بتنی و … استفاده می‌شود.
مزایا و معایب بتن بدون ماسه
مزایای بتن بدون ریز دانه
- یکی از موثرترین روش‌های زهکشی است.
- بیشتر در سازه های هیدرولیکی طراحی شده و به عنوان زهکشی زیرزمینی بدون ایجاد مانع در عملکرد بالای زمین استفاده می شود.
- می‌توان از آن به عنوان سازه گرانشی استفاده کرد.
- چگالی کم بتن
- هزینه کم به دلیل کم بودن سیمان و عدم استفاده از سنگدانه
- رسانایی حرارتی به دلیل حفره‌های موجود در بتن کم است.
- به دلیل انتقال حرارت کمتر با نسبت فضای خالی بالا، به عنوان عایق عمل می کند.
- مناسب در ساخت دیوارهای خارجی.
- وزن کمتر در مقایسه با بتن با وزن معمولی که باعث صرفه جویی در هزینه سازه می شود.
- جداسازی بتن حداقل است.
- انقباض و خشک شدن کمتر در مقایسه با بتن معمولی دارد.
- برای تراکم بتن نیازی به لرزش مکانیکی نیست، روش Rodding می‌تواند کافی باشد.
معایب بتن بدون ماسه
- به دلیل ایجاد فضای خالی زیاد، مقاومت بتن بدون ریز دانه کمتر از سایر انواع بتن است.
- به دلیل عدم استحکام و خوردگی آرماتورها چون در معرض محیط قرار می گیرند، نمی توان از آن به عنوان بتن مسلح استفاده کرد.
- قوام بتن قابل اندازه گیری نیست.
- تولید در مقادیر کم کمی مشکل است.
- مقدار ضریب حرارتی بتن بدون ماسه بسیار کمتر از بتن معمولی است.
نسبت مخلوط بتن بدون ماسه چقدر است؟
بتن بدون ریزدانه معمولاً با نسبت سنگدانه به سیمان از 6.1 تا 10.1 ساخته می‌شود. سنگدانه‌های مورد استفاده معمولاً اندازه‌ای دارند که از 20 میلی متر عبور می کنند. و روی 10 میلی متر حفظ می شوند. برخلاف بتن معمولی که در آن مقاومت عمدتاً توسط نسبت آب به سیمان کنترل می شود، مقاومت بتن متخلخل به نسبت آب به سیمان، نسبت سیمان سنگدانه و وزن واحد بتن بستگی دارد.
نسبت آب به سیمان برای قوام رضایت بخش بین محدوده باریک 0.38 و 0.52 متفاوت است. نسبت آب به سیمان باید با دقت انتخاب شود. اگر نسبت آب به سیمان خیلی کم باشد، خمیر به قدری خشک می‌شود که سنگدانه‌ها به خوبی با خمیر آغشته نمی‌شوند. و منجر به چسبندگی ناکافی بین ذرات می‌شود.
از طرف دیگر، اگر نسبت آب به سیمان بیش از حد بالا باشد، خمیر به سمت پایین بتن جریان می‌یابد، به ویژه در هنگام لرزش و فضای خالی بین سنگدانه ها را در پایین پر می کند. و آن قسمت را متراکم می‌کند. این شرایط همچنین به دلیل نازک شدن خمیر، چسبندگی بین سنگدانه را کاهش می‌دهد. هیچ روش استانداردی مانند آزمایش اسلامپ یا آزمایش عامل تراکم برای اندازه گیری قوام بتن ریزدانه در دسترس نیست. شاید یک معاینه بصری خوب و با تجربه و روش آزمون و خطا بهترین راهنما برای تصمیم گیری نسبت بهینه آب به سیمان باشد.
بتن بدون سیمان، زمانی که از سنگدانه‌های معمولی استفاده می‌شود، ممکن است چگالی حدود 1600 تا 1900 کیلوگرم بر متر مکعب را نشان دهد. اما زمانی که بتن بدون سنگدانه با استفاده از سنگدانه‌های سبک ساخته می شود، چگالی ممکن است به حدود 360 کیلوگرم بر متر مکعب برسد. این بتن هیچ مشکل جدی برای تراکم ایجاد نمی‌کند. استفاده از روش‌های تراکم مکانیکی یا ارتعاشی لازم نیست. میله های ساده برای تراکم کامل کافی است.
همچنین، این بتن نیروی رانش جانبی زیادی به قالب نمی‌دهد زیرا ذرات در تماس نقطه به نقطه هستند و بتن جریان نمی یابد. بنابراین می توان کناره قالب‌ها را در فاصله زمانی کوتاه تر از بتن معمولی برداشت. با این حال، ممکن است نیاز باشد که قالب برای مدت طولانی تری نگهداری شود، زمانی که به عنوان یک عضو سازه استفاده می شود؛ زیرا مقاومت بتن نسبتاً کمتر است.
مقاومت فشاری این بتن بین 1.4 مگاپاسکال تا حدود 14 مگاپاسکال متغیر است. جدول 12.5 مقاومت فشاری بتن بدون سنگدانه ریز را نشان می‌دهد. استحکام چسبندگی بتن بدون سنگدانه ریز بسیار کم است، و بنابراین از آرماتور همراه با آن استفاده نمی‌شود. با این حال، در صورت نیاز به استفاده از آرماتور، بهتر است آرماتور را با خمیر سیمان آغشته کنید تا چسبندگی بهبود یافته و از زنگ زدگی جلوگیری شود.
در آخر
در این مقاله سعی کردیم شما را با بتن بدون ماسه و تمام ویژگی‌های آن آشنا کنیم. لازم است بدانید که برای بتن ريزی اين مخلوط بايد تسريع در عمل‌آوری داشته باشید. و آن را سريعاً در قالب ريخت و جای داد. زيرا عمل تبخير سريعتر از بتن معمولی انجام می‌شود.
امیدوارم این مطلب برای شما مفید بوده باشد. در صورت هرگونه سوال و یا داشتن تجربه در اینباره، حتما نظرات خود را با ما در میان بگذارید. جهت ارتباط با متخصصان ما در کارخانه بتن آماده «شهرآرا» نیز از طریق راه‌های ارتباطی زیر با ما در ارتباط باشید.
