انواع آزمایش بتن چیست؟
ابتدا اجازه دهید ببینیم آزمایش بتن چیست و تست های تکنولوژی بتن چه کاربردی دارند. همان‌طور که می‌دانید این مخلوط از ترکیب موادی مانند سیمان، شن، ماسه، سنگدانه و آب تشکیل شده است. میزان این مواد نیز بسته به این که پس از خرید بتن اماده از آن کجا استفاده می‌کنیم، متفاوت خواهد بود.
طبیعتا در برخی مواقع به یک بتن معمولی و در برخی مواقع به بتنی باکیفیت و مقاومت بالا نیاز داریم. انواع تست های بتن برای اندازه گیری و سنجش میزان استحکام ترکیبات مخلوط در برابر نیرو‌ها و فشار‌های محیطی کاربرد دارند.
سازه‌های بتنی همواره تحت تاثیر فشار‌ها و نیرو‌های مختلف از جمله نیروی باد، بار زنده، وزن خود سازه، زلزله و دیگر عوامل محیطی هستند. به همین علت، از قبل باید از طریق انواع آزمایش بتن رفتار سازه را در برابر این فشار‌ها بررسی کنیم؛ آزمون‌هایی که به کمک دستگاه های تست بتن انجام می‌گیرند.
انجام این تست‌ها به ما کمک می‌کند که رفتار سازه را در برابر مواردی مثل زلزله پیش بینی کنیم و در صورت لزوم مقاومت ساختمان را افزایش دهیم. مهندسان به کمک انواع تست های بتن به مواردی شامل نحوه ساخت بتن مناسب، میزان مقاومت مورد نیاز، شرایط و عوامل خورنده و غیره دست پیدا می‌کنند.
اهمیت انجام انواع آزمایش بتن
انجام انواع تست های بتن تاکنون توانسته جان میلیون‌ها انسان را نجات دهند، و از بروز خسارت‌های مالی سنگین نیز جلوگیری کند. خوشبختانه دستورالعمل‌ها و استاندارد‌های تست های بتن و تفسیر نتایج آزمایش بتن، در قالب آیین نامه‌های مختلف به صورت رایگان در دسترس مهندسان و سازندگان سراسر دنیا قرار گرفته است.
انجام انواع آزمایش بتن به چند دلیل ضرورت دارد:
- تعیین کیفیت بتن مورد استفاده در سازه‌های خاص
- تشخیص اینکه آیا بتن به مقاوت مدنظر رسیده است یا خیر
- تعیین میزان و مدت زمان گیرش بتن
به کمک این آزمایش‌ها میزان مقاومت اولیه و نهایی بتن را پیش بینی می‌شود؛ موضوعی در همه سازه‌ها اهمیت دارد، اما اهمیت آن در سازه‌های بزرگ به مراتب بیشتر است. بنابراین باید برای تایید کیفیت و استحکام بتن انواع آزمایش بتن به درستی و با نمونه صحیح انجام شود.
انواع تست های بتن
برخلاف بسیاری از مصالح ساختمانی، بتن ماده‌ای است که تقریبا همزمان با ساخت و ساز به صورت دستی یا آماده تهیه می‌شود. به همین دلیل هم باتوجه به محل استفاد از بتن، باید میزان ترکیبات آن در ازمایشگاه بررسی شود تا به میزان مقاومت دلخواه برسد.
حین بتن‌ریزی نیز باید از بتن نمونه گیری شود و روی آن تست های بتن انجام گیرد. تست های مقاومت بتن و به‌طور کلی روش های تست بتن تنوع زیادی دارند و هرکدام با هدف خاصی انجام می‌شوند. براساس روند انجام، انواع آزمایش بتن به دو دسته تست های مخرب بتن و تست های غیر مخرب بتن تقسیم شده‌اند.
تست های مخرب بتن (DT)
تست های مخرب، آزمایش‌هایی هستند که در روند انجام آن‌ها آسیب‌های جزئی به المان‌های سازه بتنی وارد می‌شود تا به این ترتیب بعد از تفسیر نتایج آزمایش بتن، رفتار آن سازه ارزیابی شود. البته این آسیب‌ها به حدی نیست که در عملکرد، مقاومت یا سرویس دهی سازه اختلالی رخ دهد. با این حال انجام این نوع تست، باید با دقت فراوان انجام گیرد و آسیب ایجاد شده به خوبی ترمیم شود تا در نهایت مشکلی پیش نیاید.
از آنجا که تست های مخرب بتن مثل آزمایش های بتن سخت شده، به صورت مستقیم و واضح پارامتر‌های مقاومت و استحام بتن را مشخص می‌کنند از درجه اهمیت و اعتبار بیشتری نسبت به تست‌های غیر مخرب برخوردارند.
تست های غیر مخرب بتن (NDT)
یکی از انواع تست های مقاومت، تست های غیر مخرب بتن هستند. در این آزمایش‌ها اطلاعات و بررسی‌های مدنظر بدون ایجاد آسیب در المان‌های بتنی به‌دست می‌آید. البته ناگفته نماند که از طریق تست های غیر مخرب بتن، نمی‌توان به صورت مستقیم مقاومت فشاری سازه بتنی را اندازه گیری کرد زیرا برای سنجش میزان مقاومت فشاری حتما به تنش‌های تخریبی نیاز داریم.
در آزمایش‌های غیر تخریبی، پارامتر‌های دیگر سازه بتنی اندازه گیری شده و بعدا از طریق منحنی‌های کالیبراسیون و روابط ریاضی، میزان مقاومت فشاری نیز به‌دست می‌آید. در یک دسته‌بندی دیگر، روش های تست بتن را براساس نتیجه نهایی آن‌ها مشخص می‌کنند. در ادامه هریک از این تست های دوام بتن و روش های تست بتن را توضیح می‌دهیم.
تست التراسونیک
یکی از تست های دوام بتن، تست التراسونیک نام دارد که به کمک دستگاه های تست بتن انجام می‌گیرد. در این آزمایش با استفاده از امواج التراسونیک، بتن ارزیابی می‌شود. برای انجام این تست امواج به سه صورت مستقیم، سطحی و نیمه مستقیم منتقل می‌شوند.
در اغلب اوقات انتقال مستقیم گزینه مناسب‌تری برای انجام این آزمایش است. امواج از درون بتن عبور می‌کنند و براساس داده‌های به دست آمده منحنی‌های کالبیراسیون رسم می‌شود.
تست اسلامپ
یکی از تست های بتن مهم و پرکاربرد آزمایش اسلامپ است. این آزمایش اطلاعاتی مهمی همچون روانی و سفتی بتن، نسبت سیمان به آب، کارایی و غیره را در اختیار ما می‌گذارد.
برای انجام این آزمایش پس از اختلاط چند مرحله‌ای، مقداری از بتن درون یک مخروط ناقص ریخته شده و با یک میله حدود 30 ضربه برای تراکم لایه‌ها وارد می‌کنیم. در مرحله بعد میزان افت بتن اندازه‌گیری می‌شود هرچه میزان افت بتن بیشتر باشد میزان کارایی آن نیز بیشتر است.
تست مقاومت فشاری بتن
این تست به ما کمک می‌کند تا بفهمیم آیا بتن به مقاومت مورد نظر ما رسیده یا خیر؟ برای رسیدن به یک دید کلی و جامع از ویژگی‌های سازه بتنی، از این تست استفاده می‌شود.
یکی از موضوعات مهم در زمینه انواع تست های بتن از جمله تست مقاومت، نوع و تعداد نمونه آزمایش بتن است. در این آزمایش بتن نمونه مکعبی یا استوانه‌ای کاربرد دارد.
تست مقاومت کششی بتن
در حالت کلی بتن به‌گونه‌ای تهیه می‌شود که کشش کمی را تحمل کند و مقاومت بالایی در برابر فشار داشته باشد. با این حال میزان مقاومت کششی بتن در برابر بار‌ها و فشار‌های مختلف، قابل چشم پوشی نیست و باید اندازه‌گیری شود.
در این تست نیز نوع و تعداد نمونه آزمایش بتن اهمیت دارد و بیشتر مواقع از نمونه‌های استوانه‌ای استفاده می‌شود، اما نتایج به‌دست آمده قابل تعمیم به نمونه‌های مکعبی هم است.
برای انجام این آزمایش، دو روش برزیلی یا خمش خالص کاربرد دارد. در روش برزیلی، نمونه در شرایط خاصی تحت فشار قرار می‌گیرد و در روش خمش خالص، قطعه بتنی تحت خمش آزمایش می‌شود.
تست چکش اشمیت
چکش اشمیت، یکی از انواع آزمایش بتن است که توسط فردی با همین نام اختراع شده. در این روش از یک میله فولادی (چکش) که درون آن یک وزنه وجود دارد استفاده می‌شود. این وزنه با مقدار انرژی معینی بر میله فولادی ضربه می‌زند.
پس از ضربه زدن، وزنه باز شده و شاخص متصل به وزنه، مقدار برگشت را نشان می دهد. عددی که شاخص نشان می‌دهد براساس منحنی کالیبره، مقاومت فشاری بتن را محاسبه می‌کند.
در پایان
ما در مجموعه تولید بتن شهرآرا، انواع بتن آماده و محصولات بتنی مرغوب را با استفاده از دستگاه‌های به‌روز و جدیدترین تست های تکنولوژی بتن تهیه کرده و در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهیم. برای اطلاع از جزئیات محصولات ما می‌توانید با شماره‌های ما تماس حاصل فرمائید.
