آزمایش اسلامپ بتن چیست؟

آزمایش اسلامپ بتن چیست؟

بتن تازه مخلوط شده که به زودی ریخته می‌شود، به عنوان بخشی از یک پروژه ساختمانی، قبل از استفاده باید استاندارد خاصی را رعایت کند. آزمایش اسلامپ بتن خود متراکم قوام یک دسته بتن را اندازه گیری می‌کند تا ببیند بتن تا چه اندازه روانی و کارایی دارد. این آزمایش نه تنها سازگاری بین دسته ها را مشاهده می‌کند، بلکه عیوب یک مخلوط را نیز شناسایی کرده و به اپراتور این فرصت را می‌دهد که مخلوط را قبل از ریختن در محل اصلاح کند.

با اندازه‌گیری «اسلامپ» کلی بتن، می‌توانید متوجه شوید که آیا نسبت آب به سیمان خیلی زیاد است یا خیر و آیا مخلوط کارایی بالایی دارد یا نه.

مزایا و معایب آزمایش تعیین اسلامپ بتن

مزایای آزمایش اسلامپ بتن

• آزمایش روانی بتن، آزمایشی دینامیکی است که روانیت بالای بتن را در نظر می‌گیرد.
• آزمایشی راحت و با درصد نتایج مستقیم و درستی است.
• وسایل آزمایش را به سادگی می توان تهیه نمود.

معایب آزمایش اسلامپ بتن

• این آزمایش فقط برای مخلوط های بتنی با اسلامپ کمتر از 5 سانتی‌متر مناسب است.
• انجام آزمایش سخت است. پر کردن مخروط وارونه اسلامپ با بتن به‌طوری که هیچ بتنی از سوراخ نگذرد نیاز به مهارت دارد. ضمناً، ویبراتور باید مستقیما به سمت پایین و مرکز مخروط در یک مدت معین نصب شود.
• فاصله خالی در پایین مخروط وارونه برای بعضی از ابعاد سنگدانه‌ها و بعضی از الیاف‌ها خیلی کوچک است.
• بعضی از تارها ممکن است به دور ویبراتور بپیچند.
• پارامترهای مهم آزمایش استاندارد نشده اند؛ بنابراین، آزمایشاتی که با ویبراتورهای متفاوت انجام شود را نمی توان با یکدیگر مقایسه نمود.
• خطای آزمایش کننده در تعیین واقعی زمان توقف آزمایش مطرح است.

تجهیزات لازم برای آزمایش روانی بتن

نحوه آزمایش روانی بتن رابطه مستقیمی با تجهیزات آن دارد. به راحتی می توان این مجموعه کیت تست را در بازار پیدا کرد. تجهیزات تست باید مطابق استاندارد آزمایش اسلامپ بتن ایران باشد. نکته قابل توجه این است که تجهیزات باید از جنس غیر جاذب باشد. تجهیزاتی که عمدتاً برای تست اسلامپ استفاده می شود به شرح زیر است.

• قالب مخروطی؛ شکل قالب از نوع مخروط است. مخروط به نام مخروط اسلامپ یا مخروط آبرامز شناخته می شود. مخروط اسلامپ از فولاد، پلاستیک و … ساخته شده و ارتفاع آن 12 سانتی متر است. قطر دهانه پایه 20 سانتی متر و دهانه بالایی 10 سانتی متر است.
• صفحه پایه؛ صفحه پایه ممکن است از آلومینیوم، پلیمر، فولاد و غیره ساخته شود. همچنین مجهز به ضمیمه نگهدارنده باشد. ابعاد این صفحه نیز معمولاً 600 در600 محاسبه می‌شود.
• میله فشاری (کوبه)؛ میله دمنده مورد استفاده در تست اسلامپ از فولاد ساخته شده. تامپینگ راد معمولا به طول 600 میلی متر و به قطر 15 mm است. میله معتدل مورد استفاده در تست اسلامپ از فولاد ساخته شده است.
• خط کش فلزی
• برس
• دستمال (پارچه) مرطوب
• قیف، چمچه، بیلچه، ظرف اختلاط نیز از دیگر تجهیزات مورد نیاز است.

مراحل و نحوه آزمایش اسلامپ بتن

در این بخش به‌صورت گام به‌گام با مراحل آزمایش اسلامپ بتن آشنا می‌شویم.

•  ابتدا سطح داخلی قالب به دقت و با استفاده از پارچه نم‌دار تمیز می‌شود. در این مرحله روغن را می‌توان روی سطح اعمال کرد.

•  قبل ازینکه مخلوط را در مخروط بریزید. مخروط را روی صفحه به‌طوری که قطر بزرگ روی صفحه و قطر کوچک آن بالا باشد فیکس کنید. و سپس با استفاده از چمچه، 3/1 مخروط را با نمونه بتن پر کنید.

•  مواد را 25 بار با میله کوبنده فولادی ضربه وارد کنید. و مراقب باشید که میله‌ها به طور یکنواخت در کل سطح نمونه توزیع شوند. زمان میله زدن، ممکن است صفحه پایه را لمس کنید، اما به آن ضربه نزنید. یک تکنیک عالی این است که میله را زاویه دهید تا با شیب مخروط و میله مطابق با محیط شروع شود. در یک الگوی چرخشی کار خود را به سمت مرکز ادامه دهید.

• مخروط را تا 2/3 پر کنید. لایه دوم را 25 بار میله کنید و دقت کنید که در لایه قبلی حدود 3 سانت نفوذ کنید. حرکت را به صورت چرخشی ادامه دهید و تا وسط کار کنید. همان الگویی که در مرحله 3 مورد بحث قرار گرفت.
• تمیزکاری قالب و اطراف آن؛ در این مرحله اضافه‌های بتن را از روی مخروط با استفاده از میله به‌صورت غلطشی پاک کنید. سپس بتن ریخته شده روی صفحه را پاک کنید.
• مخروط را محکم نگه دارید، قفل را باز کنید یا از زبانه های مخروط خارج شوید. به آرامی مخروط را به صورت عمودی و بدون هیچ گونه حرکت چرخشی بلند کنید تا نمونه پاک شود. عمل بلند کردن باید 5 تا 10 ثانیه طول بکشد. نکته کلیدی این است که مخروط را تکان ندهید یا با زاویه بالا نکشید. این حرکات منجر به خواندن اشتباه می‌شود.

• قالب مخروط را معکوس رو صفحه قرار دهید. (قطر کوچک روی صفحه قطر بزرگ بالا) و آن را در کنار نمونه بتن روی پایه قرار دهید، اما لمس نکنید.

• یک لبه مستقیم، ترجیحاً میله کوبنده، روی پایه قالب اسلامپ قرار دهید، یک سر آن روی توده بتن معلق باشد. با استفاده از یک نوار یا خط کش، فاصله از پایین لبه تا مرکز جابجا شده بتن فرورفته را اندازه گیری کنید. نتایج خود را با دقت ثبت کنید. اگر دربارۀ مرکز جابجا شده مطمئن نیستند، یک سکه را پس از میله گذاری نهایی روی مرکز بتن قرار دهید و ضربه بزنید. پس از کشیده شدن قالب، با سکه اندازه بگیرید.

• بتن آماده با اسلامپ 5 میلی‌متر به محل کار تحویل داده می‌شود، اما می‌توان شرح گزارش آزمایش روانی بتن را برای برآوردن مشخصات دقیق کار به صورت دسته بندی کرد.

عوامل موثر بر آزمایش تعیین اسلامپ بتن

• درصد آب به سیمان
• کیفیت، شکل، میزان رطوبت، بافت و درجه‌بندی سنگدانه‌های درشت (شن) و ریز (ماسه)
• استفاده از مواد افزودنی روان کننده‌ها، فوق روان کننده و ترتیب اختلاط هر کدام
• درصد هوای موجود در بتن
• زمان آزمایش پس از اختلاط بتن

استانداردهای آزمایش اسلامپ بتن

معمولاً آزمایش اسلامپ بتن طبق استاندارهای جهانی به شرح زیر انجام می‌شود.

• انگلستان و اروپا؛ استاندارد قدیمی‌تر برای انگلیس و کشورها اروپای ابتدا (BS 1881–102) بود. اما اکنون آنها از استانداردهای جدید (BS EN 12350-2) استفاده می‌کنند.
• استاندارد آمریکا؛ در آمریکا، این آزمایش به عنوان «روش آزمون استاندارد برای اسلامپ بتن هیدرولیک – سیمان» شناخته می‌شود و دارای کد ASTM C143 OR (AASTO T119) است.
• استاندارد هند؛ استاندارد هند IS 1199-1959 است.
• در ایران ابعاد پیشنهادی مخروط اسلامپ در استانداردهای اروپایی و آمریکایی انجام می‌شود. استاندارد مشابه استاندارد اروپا است (با تلرانس 2 میلی‌متر). از طرفی؛ مشابه استاندارد آمریکا پیشنهاد می‌‌شود که قالب به صورت یکنواخت و بدون هیچ حرکت جانبی (در مدت 5 تا 10 ثانیه) از روی بتن به سمت بالا کشیده شود. سنجش اسلامپ بتن در استاندارد ایران با کد «ISIRI 3203-2» مشخص می‌شود.

در آخر

در این مقاله از سعی کردیم تمام فوت و فن آزمایش اسلامپ بتن را شرح دهیم. باید بدانید که برای انجام آزمایش اسلامپ تکنولوژی بتن، از دستگاه «k slump taster» نیز بهره می‌برند. این دستگاه می‌تواند بعد از وارد کردن مخلوط بتن، عدد دقیق اسلامپ را نشان دهد.

امیدوارم این مقاله توانسته باشد ابهامات را برطرف کرده باشد. شما می‌توانید از طریق راه‌‌های ارتباطی زیر با کارشناسان «شهرآرا» در ارتباط باشید تا مشاوره لازم در زمینه خرید بتن آماده شیراز و موارد دیگر کسب کنید.