بچینگ بتن چیست؟
همان‌طور که می‌دانید بتن نقش مهمی در حوزه ساخت و ساز ایفا می‌کند. روش‌های مختلفی برای تهیه انواع بتن وجود دارد که بچینگ یکی از آن‌هاست. انتخاب روش تهیه مخلوط، تاثیر مهمی در کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت پیشرفت پروژه دارد. اما بچینگ بتن چیست؟
بتن آماده سال‌هاست که به‌طور کامل جایگزین بتن دستی شده است. در واقع سازندگان و مهندسان ترجیح می‌دهند به جای تهیه به صورت دستی و قدیمی از روش‌های جدید تهیه بتن استفاده کنند.
برای تهیه بتن در محل پروژه از روش بچینگ استفاده می‌شود، این روش با نام بچینگ بتن آماده نیز معروف است. کارفرمایان در بسیاری از پروژه‌های بزرگ مانند سدسازی، پل سازی، برج سازی و موارد مشابه از روش بپچینگ برای تهیه مخلوط لازم کمک می‌گیرند.
بچینگ مانند یک خط تولید بتن در محل پروژه است. این خط تولید به سازندگان کمک می‌کند تا با توجه به نیاز‌های پروژه، عملیات بتن سازی را مدیریت کنند. در این روش آب، سیمان، سنگدانه و سایر مواد افزودنی توسط تجهیزاتی خاص با یکدیگر ترکیب می‌شود. برای تهیه بتن به روش بچینگ و راه‌اندازی این خط تولید کوچک، به ابزارها و وسایلی نیاز داریم که در ادامه آن‌ها را توضیح خواهیم داد.
دستگاه بچینگ بتن اماده چه بخش‌هایی دارد؟
برای تهیه بتن به روش بچینگ، از دستگاهی با همین نام استفاده می‌شود. نحوه کار با دستگاه بچینگ بتن چیست؟ برای کار با این دستگاه، ابتدا باید بخش‌های مختلف دستگاه بچینگ بتن سازی را بشناسیم.
این دستگاه دارای تجهیزات و اجزایی است که در کنار یکدیگر عملیات تهیه بتن را انجام می‌دهند. این اجزا عبارت اند از باسکول، نقاله، باکت، میکسر، منابع ذخیره آب، مصالح و سیلو.
باسکول، باکت و نقاله
عملیات انتقال مواد اولیه بتن از محل ذخیره به محل اندازه‌گیری و اختلاط برعهده باکت، باسکول و نقاله است. این اجزا به کمک چرخ‌ها و یک موتور قوی، مواد اولیه بتن را انتقال می‌دهند تا عملیات بچینگ بتن سازی آغاز شود.
منبع ذخیره سیمان، آب و سایر مصالح
طبیعتا مواد اولیه، آب و سیمان مورد نیاز باید در یک محیط مناسب ذخیره و نگهداری شوند تا در موقع مناسب به محل تهیه بتن منتقل شود. این منابع باید بهگونهای طراحی شوند که در مواقع نیاز دسترسی به مصالح و مواد اولیه کاملا آسان باشد. معمولا آب را در سیلوی آب یا استخر‌های مخصوص، و سیمان را نیز در سیلوی سیمان نگهداری می‌کنند. محل نگهداری یا دپوی سنگدانه ها نیز باید جایی نزدیک به سیستم بچینگ باشد.
در حال حاضر برای تهیه بچینگ بتن آماده، از منابع یا مخازن فلزی روبازی که دارای سطح شیب‌دار باشد، استفاده می‌شود. این سطح شیب‌دار دسترسی به مواد اولیه و آب را آسان‌تر می‌کند. به این ترتیب عملیات بارگیری و تخلیه سرعت بیشتری خواهد داشت.
میکسر
از دیگر اجزای دستگاه بچینگ بتن سیار، می‌توان به میکسر اشاره کرد. این دستگاه مرکز سیستم است و باعث ترکیب شدن مواد مختلف و تهیه بتن می‌شود. در فرآیند تهیه بتن بچینگ آماده، باتوجه به مقیاس پروژه، انواع میکسرها با توانایی تولید متفاوت، کاربرد دارند.
به‌طور کلی در سیستم‌های بچینگ بتن سازی سه نوع میکسر وجود دارد:
- مکیسر Tilt: این نوع میکسر، تخم مرغی شکل و ده ضعلی بوده و 30 الی 60 دور در دقیقه می‌چرخد.
- میکسر Twin Shaft: این نوع میکس بسیار توانمند و پیشرفته است و می‌تواند عملیات را در مقیاس و حجم بالایی انجام دهد.
- میکسر Pan: میکسر‌های پن نیز یکی دیگر از انواع میکسر‌های مورد استفاده در ساخت بچینگ بتن آماده هستند.
کابین کنترل بچینگ
کابین کنترل، همان‌طور که از نامش پیداست محلی برای کنترل عملیات بچینگ بتن آماده است. در این کابین اپراتور می‌تواند موارد متعددی همچون مدیریت طرح اختلاط بتن را تنظیم و کنترل کند.
نحوه کار بچینگ بتن چیست؟
حالا که متوجه شدیم Batching چیست و با اجزای آن آشنا شدیم، در این بخش نحوه کار بچینگ بتن و روند تولید مخلوط را بررسی می‌کنیم.
در گام اول و پس از روشن شدن دستگاه، اپراتور می‌تواند مواردی مثل اسلامپ بتن، گرید و سایر ویژگی‌های بتن مورد نیاز را تعیین کند. پس از تعیین مقدار مواد اولیه مورد نیاز، تسمه نقاله شروع به کار کرده و سنگدانه‌ها به قیف توزین منتقل می‌شوند. پس از سنگدانه‌ها، نوبت به سیمان می‌رسد. سیمان نیز از محل نگهداری خود توسط تسمه نقاله به سوی قیف توزین هدایت می‌شود.
آب و مواد افزدونی نیز به قیف توزین اضافه می‌گردد و درب قیف توزین باز می‌شود. همه مواد وارد میکسر بچینگ شده و با یکدیگر ترکیب می‌شوند. فرآیند مخلوط شدن مواد اولیه مدتی طول می‌کشد و در نهایت بتن بچینگ آماده است. این بتن وارد تراک میکسر (کامیون حمل بتن) شده و به محل مورد نیاز منتقل می‌شود.
تمامی فرآیند‌های نحوه کار بچینگ بتن به‌صورت خودکار و توسط بچینگ پلانت انجام می‌شود، و نیازی به دخالت دست نیست. عملیات تهیه بتن و انتقال آن باید با دقت فراوان و سرعت زیاد انجام شود تا بتن دچار سفتی و تفکیک نشود.
انواع دستگاه بچینگ پلانت کدام‌اند؟
بچینگ پلانت‌ها تنوع زیادی دارند. دستگاه‌های بچینگ بتن آماده، براساس قابلیت بتن خشک و تر یا ثابت و متحرک بودن انواعی دارند که در ادامه هریک را معرفی می‌کنیم.
بچینگ بتن خشک (ترانزیت)
دستگاه بچینگ بتن خشک، بهگونهای طراحی شده است که عملیات تهیه بتن و بارگیری متریال، با میزان کم آب (اسلامپ صفر) انجام شود.
بچینگ تر (مرکزی)
معمولا استفاده از بچینگ تر نسبت به بچینگ خشک بیشتر است. همچنین، معمولا همه دستگاه‌ها قابلیت تولید بتن تر را دارند. در این دستگاه، موتور در قسمت پایینی تعبیه شده تا فشار کمتری به آن وارد شود.
بچینگ بتن سیار
یکی از انواع بچینگ پلانت، نوع سیار آن است. بچینگ سیار زمانی کاربرد دارد که محل تهیه بتن با محل استفاده و پروژه مقدار زیادی فاصله داشته باشد. به کمک این دستگاه در هزینه‌های مربوط به حمل و نقل صرفه جویی می‌شود.
دستگاه بچینگ ثابت
سیستم بچینگ ثابت، توانایی تولید مخلوط با کیفیت بسیار بالا و حجم زیاد را دارد. این نوع سیستم را با فاصله زیاد از محل ساخت و ساز می‌سازند و معمولا در پروژه‌های بسیار وسیع کاربرد دارد.
اهمیت و مزایای بچینگ بتن سازی چیست؟
فکر می‌کنید دلیل اهمیت بچینگ بتن چیست، و چرا از این روش در اغلب پروژه‌های ساخت‌وساز استفاده می‌شود؟ پرکاربرد بودن تهیه بتن به این روش، مزایای فراوان آن است. برخی از مهم‌ترین مزایای استفاده از بچینگ پلانت عبارت‌اند از:
- در این روش می‌توان حجم بسیار زیاد بتن را باکیفیت یکسان و مشابه تولید کرد
- جلوگیری از هدررفت انرژی و مواد اولیه در مراحل ساخت بتن
- تولید بتن مقاوم و با استحکام بالا در سریع‌ترین زمان ممکن
- تولید بتن دقیقا با مشخصات و ویژگی‌های مورد نیاز
- کاهش فضای ذخیره مواد اولیه
