بهترین زمان و دما برای بتن ریزی
اجازه دهید بهترین زمان و دما برای انجام این عملیات را به طور جداگانه بررسی کنیم:
بهترین زمان برای بتن ریزی ساختمان
دما یکی از مهمترین عوامل برای به دست آوردن قوام و پرداخت مناسب برای بتن پیش ساخته شماست، اما زمان روز و آب و هوا نیز باید در تصمیم شما موثر باشد. برای ریختن بتن قبل از ساعت 10 صبح یا بعد از ساعت 8 شب برنامه ریزی کنید، که بهترین زمان برای بتن ریزی است. برای جلوگیری از گرمترین بخش روز اگر در حین کار بر روی یک پروژه تابستانی نگران دما هستید، بتن ریزی را در شب در نظر بگیرید تا بهترین فرصت برای سفت شدن و خشک شدن مخلوط قبل از طلوع خورشید باشد.
همچنین از ریختن بتن در هوای بارانی خودداری کنید. حتی باران خفیف نیز می‌تواند به بتن تازه ریخته شده آسیب برساند. اگرچه بعد از حدود 4 تا 8 ساعت بتن به اندازه کافی سخت است که آب باران می‌تواند با تامین هیدراتاسیون اضافی، مانند آبیاری بتن با شلنگ باغچه، در واقع به فرآیند عمل‌آوری کمک کند.
اگر بهترین زمان برای بتن ریزی را در نظر بگیرید و همان‌موقع اقدام کنید، می‌تواند به ماده‌ای قوی و بادوام تبدیل شود که سال‌ها با حداقل نگهداری دوام می‌آورد. بنابراین ارزش وقت گذاشتن را دارد تا یاد بگیرید که چگونه و چه زمانی بتن را به درستی مخلوط، ریخته و عمل آوری کنید تا بهترین نتیجه را به دست آورید.
بهترین دما برای بتن ریزی
بهترین دما برای بتن ریزی زمانی است که دما بین 28 تا 32 درجه سانتی‌گراد باشد. معمولاً در طول تابستان دما در این محدوده است. گاهی اوقات می توانید در اوایل فصل پاییز هم به چنین شرایطی مطلوبی رسید. در تیر و مرداد که هوا خیلی گرم است، بهتر است از ریختن بتن خودداری کنید.
چرا باید از دماهای نامناسب اجتناب کرد؟
هنگامی که بتن‌ریزی را در دمای یخبندان انجام می‌دهید، آب منبسط شده و باعث ایجاد ترک در سطح جدید بتن می‌شود. جدای از آن، زمانی که دمای بسیار پایین است، بتن بسیار کندتر سخت مب‌شود، و مقاومت سطح را محدود می‌کند.
از طرف دیگر، زمانی که دما بسیار زیاد است، بتن در بالا سریع‌تر از پایین می‌گیرد. این برای مقاومت بتن خوب نیست؛ زیرا مقاومت یکنواختی از بالا به پایین ایجاد نمی‌کند. همچنین ریختن بتن در هنگام گرما به آب زیادی نیاز دارد و در نتیجه ساختارهای ضعیف‌تری ایجاد می‌شود.
بهترین دمای هوا برای بتن ریزی
برای جلوگیری از این مسائل، بتن ریزی در دمای بین 10 تا 15 درجه سانتی گراد توصیه می‌شود. حداقل و حداکثر دمای بتن ریزی در ایران چیزی مابین 28 تا 30 درجه سانتی‌گراد توصیه می‌شود. دمای کمتر از 10 درجه سانتی گراد باعث کند شدن فرآیند کیورینگ می‌شود، و آب موجود در سیمان در دمای کمتر از 5 درجه سانتی گراد در معرض خطر یخ زدن است.
اگر درجه حرارت بالاتر از 15 سانتی گراد باشد. آب می‌تواند شروع به تبخیر شدن در حین عمل‌آوری بتن کند، و بر یکپارچگی ساختاری مخلوط ریخته‌شده تأثیر بگذارد. اگرچه این اثر را می‌توان با آبیاری منظم بتن پس از سخت شدن کاهش داد. بتن را بین 5 تا 10 بار در روز برای 72 ساعت اول به آرامی اسپری کنید تا با هیدراتاسیون بیشتر به فرآیند پخت کمک کنید. فقط به خاطر داشته باشید که در بهترین دما برای بتن ریزی هم نباید مخلوط را تا زمانی که سفت نشده است اسپری کرد (که حدود 4 تا 8 ساعت طول می‌کشد).
بهترین فصل برای بتن ریزی
شاید تابستان زمان مناسبی برای پروژه‌های بتن ریزی به نظر برسد، اما گرمای بی وقفه می‌تواند مشکل‌ساز شود. با توجه به اینکه بهترین دما برای بتن ریزی 24 تا 38 درجه است، بنابراین، فصل ایده‌آل برای ریختن بتن در ماه‌های سرد تا متوسط سال است.
بسته به محل زندگی شما، بهترین فصل برای بتن ریزی می‌تواند بهار، پاییز یا حتی زمستان برای افرادی باشد که در مکان‌های بسیار گرم زندگی می‌کنند. در حالت ایده‌آل، دما باید در بیشتر روز بین 24 تا 38 باقی بماند. همچنین، اطمینان حاصل کنید که دمای شبانه به زیر 24 درجه در شب نمی‌رسد. زیرا ممکن است آب موجود در بتن یخ بزند و آن را در معرض خطر خرد شدن و شکستن قرار دهد.
چرا حفظ دمای مناسب مهم است؟
بتن ریزی اولیه و 72 ساعت اول پس از ریختن، بحرانی‌ترین زمان در فرآیند هیدراتاسیون است. واکنش شیمیایی که در آن مولکول‌های آب به اتصال ذرات سیمان به یکدیگر کمک می‌کنند، تحت تأثیر گرما یا کمبود آن قرار می‌گیرد. این بدان معنی است که ریختن بتن در تابستان یا زمستان ممکن است با چالش های بیشتری همراه باشد.
خطرات ریختن بتن در دمای بالا
دمای بالا یا گرم ممکن است نسبت آب، سیمان و سنگدانه‌ها را به دلیل تبخیر آب تغییر دهد. این ممکن است منجر به یک محصول نهایی ضعیف‌تر و همچنین ناهنجاری در شکل یا فرم شود.
با این حال، خطرات مربوط به هوای گرم در مقایسه با خطرات ریختن بتن در هوای سرد کم رنگ‌تر است.
خطرات ریختن بتن در دمای پایین
هنگام ریختن بتن در دمای بسیار پایین و سرد فرآیند هیدراتاسیون ممکن است تا 24 ساعت بیشتر طول بکشد. با این حال، خطرناک‌ترین جنبه ریختن بتن در محیط سرد زمانی است که آب موجود در مخلوط سیمان یخ زده و منبسط می‌شود. این انبساط می‌تواند منجر به جدا شدن لایه رویی بتن تازه از لایه‌های زیرین شود. در بدترین حالت، در نهایت می‌تواند باعث ترک خوردن پایه‌های ساختمان در زیر سنگینی روبنا و در نتیجه فرو ریختن کامل شود.
علاوه بر این، حتی اگر خود مخلوط سیمان تحت تأثیر سرما قرار نگیرد، اگر بتن بر روی سطح بسیار سرد یا یخ زده ریخته شود، ممکن است به درستی سفت نشود. با گذشت زمان، لایه‌های بتن ممکن است جابجا شوند و باعث آسیب ساختاری شدید به هر ساختمانی در بالا شود.
راه هایی برای دستیابی به بهترین زمان و دما برای بتن ریزی
حتی هنگام ریختن بتن در دمای نامناسب (سرد و گرم)، مراحلی وجود دارد که متخصصان می‌توانند برای رسیدن به بهترین زمان و دما برای بتن ریزی انجام دهند. ممکن است لازم باشد در هوای گرم اقدامات زیر انجام شود؛
- در گرمترین نقاط روز (ظهر و بعد از ظهر) از بتن ریزی خودداری شود.
- از ذرات سنگدانه درشت‌تر (بزرگتر) در مخلوط بتن استفاده کنند که خطر انقباض ناشی از گرما را به حداقل برسد.
- با پاشیدن دوره ای آب روی دسته، سنگدانه را خنک کنند.
- از یخ به عنوان بخشی از مخلوط سیمان یا نیتروژن مایع برای خنک کردن دسته استفاده شود.
همچنین مراحل خاصی برای بتن‌ریزی در دمای پایین وجود دارد که ممکن است موثر باشد، مانند:
- استفاده از بخاری یا وسایل گرم‌کننده برای آب کردن زمین یخ زده
- مخلوط کردن در آب داغ با سیمان
- استفاده از سیمان اضافی برای گرم‌تر کردن واکنش‌های شیمیایی و تسریع هیدراتاسیون
- استفاده از افزودنی‌هایی که برای تسریع فرآیند سخت شدن طراحی شده‌اند
- به کار بردن مخلوط های بتن گرم یا مخلوط‌های ویژه ای که برای استفاده در هوای سرد طراحی شده‌اند.
- استفاده از شتاب دهنده‌های شیمیایی برای تسریع فرآیند پخت.
- نگه داشتن قالب ها یا چارچوب بتن تا زمانی که فرآیند سخت شدن کامل شود. (حذف زودهنگام منجر به ریزش بتن می‌شود)
- هنگامی که بتن گیرایی لازم را به دست آورد. حداقل تا دو روز آینده در دمای بالای 10 درجه باقی بماند تا فرآیند پخت نهایی شود.
اگر پایبندی به بهترین دما برای بتن ممکن نباشد، چند راه برای حفظ بتن در محدوده دمایی مناسب وجود دارد، مانند:
- استفاده از محفظه گرم شده‌ای که از باد، باران و آب محافظت می‌شود. ضروری است که چنین محفظه‌ای دارای تهویه کافی برای گرمکن فضای داخل باشد تا از کربناته شدن تصادفی سطح بتن جلوگیری شود.
- پوشاندن بتن با عایق‌های مناسب.
- قرار دادن کاه بر روی سطح بتن به عنوان یک ماده عایق.
در آخر
بتن ریزی در شرایط آب و هوایی ایده‌آل نیاز به مهارت، دانش و تجربه دارد. یک حرکت اشتباه یا محاسبه نادرست می‌تواند منجر به محصول نهایی بی‌کیفیت، کار اضافی در کوتاه مدت و پیامدهای خطرناک در درازمدت شود. در این مقاله سعی کردیم شما را با تمام زیر و بم بهترین زمان و دما برای بتن ریزی آشنا کنیم.
در صورت هرگونه سوال دربارۀ این مقاله و مشاوره لازم در زمان اجرای بتن‌ریزی خود می‌توانید با کارشناسان ما در مجموعه «شهرآرا» از طریق راه‌های ارتباطی زیر در ارتباط باشید.
