عیار بتن چیست؟

منظور از عیار بتن چیست؟

عیار بتن یک اصطلاح پرکاربرد و مهم در دنیای ساخت و ساز به‌شمار می‌رود. عیار بتن، به معنای مقدار سیمان مصرفی برحسب کیلوگرم در واحد حجم بتن یعنی مترمکعب است. برای مثال، عیار بتن ۳۵۰ یعنی چه؟ بتن 350 به بتنی اشاره می‌کند که در 1 متر مکعب آن، 350 کیلوگرم سیمان استفاده شده است.

طبیعتا بتن به کار رفته در فوندانسیون یک ساختمان غول‌پیکر با یک ساختمان ساده و سبک کاملا متفاوت است. بنابراین عیار ملات و بتن به کار رفته در آن‌ها نیز تفاوت دارد. به همین دلیل هم مفهوم عیار انواع بتن معرفی شد، تا به کمک آن بتوان بتن‌ها را معرفی کرد.

اینکه دلیل اهمیت عیار بتن چیست را باید در رابطه مستقیم آن با مقاومت نهایی مخلوط جست‌وجو کرد. در یک محدوده خاص، هرچه میزان سیمان و عیار آن بالاتر باشد، در نهایت مقاومت بتن نیز بیشتر می‌شود. همچنین در اغلب اوقات، بتن تولیدشده را براساس عیار سیمان مصرفی، نامگذاری می‌کنند.

حالا روند تعیین عیار بتن چیست؟ به کمک فرمول محاسبه عیار بتن، می‌توان عیار انواع بتن را محاسبه کرد. اما به طور کلی، باتوجه به نوع کار و میزان مقاومت مورد نیاز،‌ عیار بتن نیز مشخص می‌شود. برای مثال بتن مگر، یک بتن نظافتی است که برای آماده سازی بستر خاک به منظور آرماتوربندی و صفحه‌گذاری کاربرد دارد، عیار این نوع بتن، باید کم باشد.

ملاتی که برای آجرکاری استفاده می‌شود عیار بالاتری دارد، و در اغلب موارد عیار آن را برابر 250 درنظر می‌گیرند. عیار در بتن‌های معمولی نیز حدود 350 است. در واقع عیار انواع ملات و بتن، باتوجه به کاربرد آن‌ها و طراحی و نقشه کار مشخص می‌شود.

بلوک‌های گازی یا بتن سبک عیار کمتر نسبت به بلوک‌های سیمانی دارند و عیار آن‌ها 25 است. همچنین دوغابی که برای نمای سنگی و کاشی‌کاری‌ها استفاده می‌شود عیار 430 دارد. حال که می‌دانیم منظور از عیار بتن چیست، وقت آن است که با روند محاسبه عیار انواع بتن آشنا شویم.

 

 

فرمول محاسبه عیار بتن چیست؟

معمولا در مشخصات پروژه‌های ساختمانی، عیار بتن مورد نیاز هربخش ذکر می‌شود. اما ممکن است در برخی مواقع این عیار ذکر نشود، در این شرایط برای محاسبه عیار مدنظر، از فرمول محاسبه عیار بتن استفاده می‌کنیم.

Fc=(w/۱۰)-۹

اجازه دهید توضیح دهیم منظور از هر حرف در فرمول محاسبه عیار بتن چیست. در این فرمول، Fc به مقاومت مشخصه بتن براساس آیین نامه بتن ایران و نمونه‌های استوانه‌ای استاندارد بر حسب مگاپاسکال و w به عیار سیمان برحسب کیلوگرم بر مترمکعب اشاره می‌کند.

فرضا اگر مقاومت مشخصه بتن 25 مگاپاسکال باشد، ‌آنگاه بر اساس فرمول محاسبه عیار بتن مدنظر ما 340 کیلوگرم بر مترمکعب خواهد بود. برای محاسبه عیار  انواع بتن، یک فرمول دیگر نیز وجود دارد. برای این کار باید مقاومت نمونه مکعبی بتن را محاسبه کنیم، و حاصل را با 50 جمع بزنیم.

آنچه که باید در رابطه با هردو فرمول محاسبه عیار بتن در نظر داشته باشید این است که این فرمول‌ها به طور تقریبی عیار انواع بتن را تعیین می‌کنند. بنابراین برای استناد به این اعداد باید با اطلاعات پروژه کاملا تطبیق داده شده، و عملی بودن آن در پروژه بررسی شود.

 

---

پیشنهاد مطالعه: تفاوت مقاومت مشخصه و عیار بتن چیست؟

---

 

منظور از هر عیار بتن چیست؟

براساس جدول عیارهای بتن، می‌توانیم عیار و مقاومت فشاری انواع رده‌های بتنی را مشاهده کنیم. عیار وزن سیمان در هر متر مکعب بتن برحسب کیلوگرم را نشان می‌دهد، و اعداد مقاومت فشاری هم برحسب مگاپاسکال و به‌صورت MPa بیان می‌شوند. همچنین اگر بتن سبک باشد از حرف C و اگر بتن معمولی باشد از حروف LC در ابتدای آن استفاده می‌کنیم.  در ادامه منظور از هر عیار بتن را توضیح می‌دهیم.

 

بتن عیار 400

با توجه به نکات ذکرشده، منظور بتن عیار 400 بتنی است که میزان سیمان آن هر متر مکعب آن 400 کیلوگرم باشد. مقاومت فشاری این مخلوط در نمونه استوانه‌ای یا مکعبی حدود 26 مگاپاسکال است. توجه داشته باشید که میزان سیمان با مشخصات سفارش داده شده برای مخلوط (مانند مقاومت، نفوذپذیری و …) ارتباط دارد.

با توجه مقدار سیمان مصرف‌شده و خاصیت بتن نهایی، از بتن عیار 400 برای دوغاب، بندکشی سنگ پلاک، نصب سرامیک، کاشی‌‌کاری و پشت‌کاری نمای سنگی استفاده می‌شود.

 

بتن عیار ۱۵۰

وقتی عیار بتن 150 باشد، یعنی در هر متر مکعب آن 150 کیلوگرم سیمان استفاده شده است. کم بودن سیمان در این نوع بتن، رده مقاومتی‌اش را به حدود 5 مگاپاسکال کاهش داده، و کاربرد آن را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

بتن عیار 150 در واقع زیرساز بتن‌های دیگر در جاده‌سازی و ساختمان‌سازی است، و سطح پی را هموار می‌کند. لایه محافظی که این نوع بتن بین زمین و بتن اصلی ایجاد می‌کند، باعث می‌شود آب بتن فوندانسیون جذب خاک نشود و همچنین سولفات موجود در خاک آن را تضعیف نکند.

 

عیار بتن c30 چقدر است؟

بتن c30 مخلوطی با مقاومت 30 مگاپاسکال است، که میزان سیمان در هر متر مکعب آن 400 کیلوگرم است. بنابراین بتن c30 همان بتن عیار 400 است.

 

منظور از بتن c25 چیست؟

همان‌طور که حدس می‌زنید، بتن با رده مقاومتی c25 بتنی با مقاومت فشاری 25 مگاپاسکال در نمونه استوانه‌ای است. عیار آن نیز 350 است، و میزان سیمان در هر متر مکعب از آن معادل 350 کیلوگرم است.

 

عیار بتن مگر چقدر است؟

گفتیم که بتن مگر نوعی بتن نظافتی است که برای آماده‌سازی و زیرسازی آمارتورها به‌کار می‌رود. در نتیجه به عیار بالایی نیاز ندارد. عیار این نوع بتن به طور معمول 150 در نظر گرفته می‌شود.

برخی هم عقیده دارند به دلیل کاربرد بتن مگر و اینکه هدف تنها یک لایه حایل است، نیازی به عیار بالا نیست و میزان سیمان در هر متر مکعب را می‌توان تا 100 کیلوگرم نیز کاهش داد.

عیار بتن 350 چقدر است؟

برای به دست آورن عیاربتن 350 تقریبا می‌گفت هر 18 بیل یک فرغون می‌شود. بین 3.5 تا 4 فرغون حجم یک بتونیره است. برابر با 70 کیلو سیمان و باز تقریبا 5 بتونیر 1 متر مکعب می‌شود.

برای تهیه هر متر مكعب بتن تقریبا 1.8 الی 1.9 تن شن و ماسه (1000 الی 1100 کیلو شن یا همان درشت دانه و 800 الی 900 کیلو ماسه یا همان ریز دانه) همچنین 300 الی 350 کیلو (6 الی 7 پاکت 50 کیلویی) سیمان و 150 الی 170 کیلو (170 لیتر یا 0.17 متر مکعب) آب مصرف می‌شود.

منظور از بتن c20 چیست؟

بتن c20 یک بتن معمولی با رده مقاومتی 20 مگاپاسکال است. عیار این بتن 300 است. این مخلوط بیشتر برای محوطه‌سازی کاربرد دارد.

 

عیار بتن b250 چقدر است؟

بتن b250 بتنی با رده مقاومتی C16 (16 مگاپاسکال) است. به طور تقریبی و روی کاغذ، عیار این بتن را 250 بیان می‌کنند. اما عیار 300 مطلوب‌تر است. چرا که از رده بتن C16 به بالا به عنوان بتن آرمه استفاده می‌شود. عیار بتن فنداسیون و تیر و ستون هم حداقل 300 تا حداکثر 425 کیلوگرم در متر مکعب است.

 

عیار بتن 16 مگاپاسکال چقدر است؟

همان‌طور که در بخش قبل توضیح دادیم، عیار بتن C16 300 است.

 

 

انتخاب عیار مناسب برای سازه بتنی

معمولاً عیار بتن بر اساس الزامات طراحی سازه انتخاب می‌شود. به‌طور کلی، دو نوع طرح اختلاط اسمی و طراحی برای بتن وجود دارد.

• طرح اختلاط اسمی: طرح از پیش تعیین شده‌ای است که معمولا برای ساخت و سازه‌های کوچک مقیاس و ساختمان‌های مسکونی کوچک (پروژه‌هایی با مصرف پایین بتن) مورد استفاده قرار می‌گیرد. به کارگیری طرح اختلاط اسمی، ضریب اطمینان کافی را به همراه خواهد داشت. این موضوع، از کنترل کیفیت مداوم و رخ دادن مشکلات عمومی در حین ساخت و ساز جلوگیری می‌کند.
• طرح اختلاط طراحی: در این نوع طرح اختلاط، نسبت مواد تشکیل دهنده بتن از طریق آزمایش‌های مختلف به دست می‌آید. طرح اختلاط طراحی نیازمند کنترل کیفیت مناسب در حین انتخاب مواد، مخلوط کردن، انتقال و جانمایی بتن است. طرح اختلاط بتن در این حالت بر مبنای مواد در دسترس و مسائل اقتصادی موجود (در پروژه‌های بزرگ مقیاس) انتخاب می‌شوند.

بنابراین در سازه‌های بتنی کوچک، معمولا استفاده از طرح اختلاط اسمی متناسب با عیارهای M15 تا M25 و برای سازه‌های بتنی بزرگ که مقاومت بالایی نیاز دارند نیز به کارگیری طرح اختلاط طراحی متناسب با عیارهای M30 به بالا توصیه می‌شود.

 

دسته‌بندی عیار بتن بر حسب کاربرد

معمولا از عیار M15 برای ساخت بتن معمولی و از حداقل عیار M20 برای ساخت بتن مسلح استفاده می‌شود. در زیر، تقسیم‌بندی عیار بتن به همراه طرح اختلاط و مقاومت معادل آن آورده شده است.

 

عیار بتن معمولی

• M5: طرح اختلاط آن 1:5:10 است. کاربرد آن برای فراهم کردن یک سطح یکنواخت برای پی بتنی به منظور جلوگیری از تماس مستقیم خاک و پی (بتن مگر)
• 5: طرح اختلاط آن چیزی حدود 1:4:6 است. و برای فراهم کردن یک سطح یکنواخت برای پی بتنی به منظور جلوگیری از تماس مستقیم خاک و پی (بتن مگر)
• M10: با طرح اختلاط 1:3:6 و برای ساخت جاده، پی دیوار، تسطیح و غیره (بتن معمولی) کاربرد دارد.
• M15: طرح اختلاط آن 1:2:4 و برای ساخت جاده، زیرسازی، تسطیح و غیره (بتن معمولی) استفاده می‌شود.
• M20: برای ساخت لارده، تیر، ستون، زیرسازی و غیره (بتن مسلح) کاربرد دارد. طرح اختلاط آن 1:1.5:3 است.

 

عیار بتن استاندارد

• M25: برای ساخت لارده، تیر، ستون، زیرسازی و غیره (بتن مسلح) کاربرد دارد. و طرح اختلاط آن 1:1:2 است.
• M30: مورد استفاده در طراحی ساخت لارده، تیر، ستون، زیرسازی و غیره (بتن مسلح) است.
• M35: کاربرد آن ساخت لارده، تیر، ستون، زیرسازی و غیره (بتن مسلح) است.
• M40: ساخت شاه تیر بتنی پیش تنیده، لارده، تیر، ستون، زیرسازی و غیره (بتن مسلح)
• M45: ساخت سازه‌های مسلح از جمله آزادراه، جاده، بتن پیش تنیده، ستون، تیر پیش تنیده و غیره (بتن مسلح)

 

عیار بتن با مقاومت بالا

• M50: ساخت آزادراه، جاده، شاه تیر بتنی پیش تنیده، ستون تقویت شده، تیر پیش تنیده و غیره (بتن مسلح)
• M55: برای ساخت شاه تیر و پایه پل پیش تنیده (بتن مسلح)
• M60: ساخت ساختمان‌های بسیار بلند، پل‌های طویل، روکش‌های فوق نازک و غیره (بتن مسلح)
• M65: ساخت ساختمان‌های بسیار بلند، پل‌های طویل، روکش‌های فوق نازک و غیره (بتن مسلح)

M70   طراحی ساخت ساختمان‌های بسیار بلند، پل‌های طویل، روکش‌های فوق نازک و غیره (بتن مسلح)

توجه داشته باشید که بخش عددی عیار بتن همان حداقل مقاومت فشاری 28 روزه مورد نیاز بر حسب مگاپاسکال است.

آیا همیشه باید از بتن با بالاترین عیار استفاده کنیم؟

یکی از سوالاتی که مطرح می‌شود این است که چرا از همان ابتدا برای بالا بردن استحکام سازه‌های بتنی از بتن با بالاترین عیار استفاده نکنیم؟

استفاده از بتن عیار بالا، در همه پروژه‌های ساختمانی (از یک برج بزرگ گرفته تا یک ساختمان کوچک) باعث افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز می‌شود. طبیعتا ما می‌توانیم برای هر پروژه‌ای از بتن‌های عیار بالا استفاده کنیم، اما این موضوع توجیه اقتصادی ندارد.

برای افزایش استحکام سازه‌ها، در مهندسی روش‌های کارآمدتری وجود دارد: بهتر است به‌جای بتن عیار بالا، از آن روش‌ها جهت افزایش مقاومت سازه استفاده شود. بنابراین شما می‌توانید یک ساختمان محکم و پردوام را با بتنی که عیار چندان بالایی ندارد و با هزینه‌ای معقول بسازید.

جمع بندی

ما در این نوشتار تلاش کردیم علاوه بر بررسی عمیق اینکه منظور از عیار بتن چیست، فرمول محاسبه عیار بتن و موضوعات پیرامون آن را هم بررسی کنیم. چرا که عیار این ماده سلامت و دوام سازه را تعیین خواهد کرد.

باتوجه به اهمیت استفاده از بتن باکیفیت و با عیار دقیق در ساختمان سازی، ما در مجموعه «شهرآرا» این افتخار را داریم که یکی از مرغوب‌ترین انواع بتن را تولید کنیم و در اختیار مشتریان خود در سراسر کشور قرار دهیم. برای تهیه بتن آماده با عیار بالا و محصولات بتنی با کارشناسان ما در بخش فروش در ارتباط باشید.