بتن آماده چیست؟
بتن یکی از مصالح پرکاربرد و مهم در صنعت ساخت و ساز محسوب می‌شود. این ماده از آب، ماسه، شن، سیمان و برخی از مواد افزودنی تشکیل شده است. همانطور که گفتیم برای تهیه بتن‌های مورد نیاز، می‌توانیم به دو روش عمل کنیم. در روش اول بتن مورد نیاز به صورت دستی در محل پروژه و توسط افراد تیم ساخته می‌شود. این شیوه بیشتر برای پروژه‌های کوچک مناسب است.
اما تصور کنید در یک پروژه بزرگ و گسترده، که میزان مقاومت و کیفیت بتن باید همواره یکسان و برابر با عدد خاصی باشد، بخواهیم از روش سنتی برای تهیه بتن مورد نیاز استفاده کنیم. راه حل بهتر، استفاده از بتن‌های آماده است. بتن‌های آماده توسط شرکت‌هایی که در این حوزه به صورت تخصصی کار می‌کنند، در پکارگاه یا کارخانه جداگانه ساخته شده و بعد به محل پروژه منتقل می‌شودد. لذا دانستن روش تولید بتن آماده باکیفیت، برای بسیاری از مهندسان و کارفرمایان ضروری است.
فرآیند تولید بتن آماده
نحوه ساخت بتن آماده باتوجه به این که به چه نوع بتنی نیاز داشته باشید، متفاوت خواهد بود. این نوع بتن‌ها براساس نیاز کارفرما و مشخصاتی که سفارش داده می‌شود تهیه شده، و به وسیله تراک میکسر (کامیون مخصوص حمل بتن) به محل پروژه منتقل می‌شود.
گرچه مواد اولیه جهت تولید بتن‌های آماده یکسان است، اما برای تولید هر نوع بتن، این مواد با نسبت‌های خاص و متفاوتی با یکدیگر ترکیب می‌شوند. انواع بتن‌های آماده عبارت‌اند از:
- بتن آماده استاندارد
- بتن معماری
- بتن سیال
- بتن متراکم
- بتن خود تراکم
- بتن فیبری
هرنوع بتن کاربرد مجزایی دارد، و میزان مقاومت و استحکام آن نیز متفاوت است. یکی از مزایای استفاده از بتن‌های آماده، اطمینان از کیفیت و مرغوبیت آن است. در واقع اگر بتن در محل پروژه و به روش سنتی تهیه شود، بعید نیست که هربار میزان مقاومت و نسبت‌های مواد مختلف ناخواسته کم و زیاد شود. این در حالی است که در فرآیند تولید بتن آماده، همه مواد با دقت زیاد و به وسیله دستگاه با یکدیگر ترکیب می‌شوند.
در ادامه نحوه ساخت بتن آماده را به طور مفصل بررسی می‌کنیم.
مراحل ساخت بتن آماده
به طور کلی دو روش تولید بتن آماده وجود دارد:
- در روش اول همه مواد تشکیل‌دهنده با نسبت‌های استاندارد با یکدیگر ترکیب شده و مخلوط آماده‌سازی می‌شود. در این مرحله آب به مواد بتنی اضافه نمی‌شود؛ و مخلوط پودری شکل به همین ترتیب به محل پروژه منتقل می‌شود. در سایت پروژه به میزان مورد نیاز مخلوط پودری بتن با آب ترکیب شده و بتن مورد نیاز ساخته می‌شود. یکی از مزایای استفاده از این روش تولید بتن آماده، این است که در صورت تاخیر در انتقال یا در استفاده، بتن دچار گیرش، سفتی یا افت کیفیت نخواهد شد. البته این شیوه با محدودیت حجمی بتن همراه است.
- دومین روش تولید بتن آماده، تهیه مخلوط بتن با نسبت‌های مورد نیاز در کارخانه و افزودن آب به آن است. در این روش بتن به طور کامل آماده و قابل استفاده است، و دیگر نیازی نیست که در محل پروژه آماده شود. این کار تا حدود زیادی از اتلاف وقت جلوگیری می‌کند. در ادامه مراحل ساخت بتن آماده را توضیح خواهیم داد.
گام اول: تهیه ماسه و شن
در روش تولید بتن پیش ساخته از ترکیباتی همچون سنگدانه، ماسه، سیمان پرتلند، مواد افزودنی و آب استفاده می‌شود. کیفیت و مرغوبیت سیمان و شن و ماسه‌ای که در این روش به کار می‌رود، بسیار مهم است. لذا در در اولین قدم باید سنگدانه‌های باکیفیتی تهیه شود.
گام دوم: تهیه سیمان پرتلند
دومین قدم در نحوه تولید بتن آماده، افزودن سیمان است. نوع و عیار سیمان مورد استفاده نیز جزو فاکتور‌های مهم و اساسی در تهیه بتن است. شرکت‌های سازنده بتن، سیمان پرتلند را به صورت فله از کارخانه‌های تولیدکننده سیمان خریداری می‌کنند.
گام سوم: ترکیب ماسه با سیمان
در این مرحله از روش تولید بتن آماده، سیمان و شن و ماسه توسط نوار نقاله به مخزنی که درون آن میکسر قرار دارد، منتقل می‌شوند. میکسر به خوبی سیمان و ماسه را با یکدیگر ترکیب کرده و در نهایت مخلوطی یکدست به ما می‌دهد. مدت زمان ترکیب شدن این مواد تحت نظر مسئول فنی میکسر و با توجه به ابعاد سنگدانه‌ها تعیین می‌شود.
گام چهارم: ترکیب اولیه به مخزن اصلی
پس از مخلوط شدن مواد اولیه با یکدیگر، این ترکیب توسط یک قیف روی نوار پلاستکی انتقال داده می‌شود. با انتقال مصالح بتن، از مخزن به نوار پلاستیکی می‌توان از هدر رفتن آن جلوگیری کرد. در ادامه این مواد، به مخزن اصلی منتقل می‌شوند. جهت حفظ کیفیت بتن بهتر است در این مرحله، مواد کمتری به داخل مخزن ریخته شود. این مرحله یکی از مراحل مهم در روش تولید بتن آماده محسوب می‌شود.
گام پنجم: اضافه کردن آب و مواد افزودنی
مخازن اصلی و میکسر‌ها به صورت مستقیم به مخازن آب متصل هستند. در این مرحله آب به مواد اولیه بتن اضافه می‌شود. در صورت نیاز مواد افزودنی، در این مرحله به ترکیبات بتن اضافه می‌شوند. برخی از مواد افزودنی که برحسب نیاز به بتن اضافه می‌کنیم عبارت‌اند از ضد یخ‌ها، روان کننده‌ها و غیره. این مواد به میزان مناسب و با تشخیص مسئول فنی به سایر ترکیبات بتنی افزوده می‌شوند.
گام ششم: اختلاط بتن
یکی از مراحل حیاتی در روش تولید بتن آماده، مرحله اختلاط یا میکس کردن بتن است. در این مرحله آب و مواد افزودنی از یک طرف، و مصالح اولیه از طرف دیگر وارد میکسر اصلی کارخانه شده و توسط آن با یکدیگر مخلوط می‌شوند. هرچه حجم مخزن میکسر بیشتر باشد، به این معناست که کارخانه قادر به تولید میزان بیشتری بتن آماده در طول روز است.
مدت زمان اختلاط بتن، تحت نظر تیم فنی سازنده است. بعد از پایان این زمان، درب خروجی میکسر اصلی باز شده و بتن آماده قابل مشاهده است.
گام هفتم: افزودن مواد شیمیایی مورد نیاز
وقتی بتن کاملا مخلوط شد، نوبت به افزودن مواد شیمیایی مورد نیاز می‌رسد. این مرحله درباره همه بتن‌ها اجرا نمی‌شود. برخی از شرکت‌ها به منظور بالا بردن کیفیت بتن، درخواست افزودن مواد شیمیایی دیگر را نیز دارند. این مواد در این مرحله به بتن آماده اضافه می‌شود.
گام هشتم: ارزیابی کیفیت و حجم بتن
حال بتن، آماده تحویل به مشتری است اما قبل از آن باید از نظر کیفیت و حجم هم تایید شود. در کارخانه تولید بتن یک واحد کنترل کیفی وجود دارد که بتن مدنظر را از نظر همخوانی داشتن با سفارش مشتری (از نظر میزان مقاومت و غیره) بررسی می‌کند. چنانچه بتن در این مرحله توسط واحد کیفی تایید شود، آماده انتقال به محل پروژه خواهد بود. در مقاله دیگری به «شرح وظایف آزمایشگاه بتن» پرداخته‌ایم، که می‌توانید آن را مطالعه کنید.
گام نهم: انتقال توسط تراک میکسر
آخرین مرحله از روش تولید بتن آماده، انتقال آن است. این نوع مخلوط‌ها باید توسط کامیون‌های مخصوص منتقل شوند. این کامیون‌ها دارای میکسر هستند، که از سفت شدن بتن حین انتقال جلوگیری می‌کند.
سخن پایانی
نحوه ساخت بتن آماده در کیفیت نهایی و طول عمر سازه بتنی نقش مهمی را ایفا می‌کند بتن‌هایی که حاوی مواد اولیه نامرغوب باشند، خسارت‌های جبران‌ناپذیری را به دنبال خواهند داشت.
ما در گروه تولیدی «شهرآرا» تولید برترین بتن آماده و قطعات بتنی پیش‌ساخته با برتریم مواد اوللیه از معادن فارس را سرلوحه کار خود قرار داده‌ایم، و از تجهیزات مدرن خود جهت تولید محصولات تحت استانداردهای روز استفاده می‌کنیم. برای استعلام آخرین قیمت، خرید بتن آماده شیراز و اطلاع از سایر جزئیات، از طریق شماره‌های درج‌شده با مشاوران ما در ارتباط باشید.
