تست میلگرد و بتن چیست؟
قبل از اینکه بخواهیم شما را با انواع آزمایشها و تست میلگرد و بتن آشنا کنیم، بهتر است تعریف کلی ازین دو مبحث ارائه دهیم.
تست میلگرد به منظور بررسی کیفیت میلگرد، تعیین مقاومت کششی تسلیم، کششی نهایی و تنش گسیختگی صورت میگیرد. چرا که شناخت کیفیت متریال بدون انجام آزمایشهای مختلف غیر ممکن به نظر میرسد. از این رو با کمک آیین نامهها آزمونهایی بر روی میلگردها انجام میشود.
یکی از آزمونها، تست کشش است که به منظور خواص مکانیکی مواد مختلف روی آنها انجام میشود. این آزمون برای شناخت خواص مختلف متریال مورد استفاده در ساختمانها، از جمله انواع میلگردهای سازه کاربرد دارد.
و اما آزمایش بتن، به آزمایشی گفته میشود که برای تست کردن بتن، این مادۀ ارزشمند در صنعت ساختمان استفاده میشود. آزمایش بتن امری اجباری است که البته در سالهای گذشته بسیار مورد توجه قرار گرفت. آزمایش بتن، از طریق روشهایی مثل روش مخرب و روش غیر مخرب تست میشود.
آزمایش بتن به منظور سنجش مقاومت بتن صورت میگیرد. روشی که برای آزمایش بتن استفاده میشود باید سنجیده باشد و حتما یک سری نکات و معیارها را در انتخاب آن در نظر گرفته شود. این معیارها میتوانند دقت، هزینه، مدت زمان و … باشند.
در بخش بعد انواع تست میلگرد و بتن را بهطور اختصاصی بررسی خواهیم کرد.
انواع تست میلگرد و بتن
اجازه دهید با انواع تست های بتن شروع کنیم. پس از آن تستهای میلگرد را بررسی خواهیم کرد.
انواع تست بتن
آزمایشهای بتن، سطح گستردهای دارد که بهمنظور بررسی رفتارهای بتن انجام میشود. از جمله روشهایی روشهایی مرسوم که ابتداییترین آنها محسوب میشود، یکی مغزه گیری از عضو مدنظر است. این کار باعث صدمه زدن به آن عضو میشود و آزمایشات ما را محدود به چند نقطه از عضو میکند.
روش دیگر استفاده از چکش اشمیت است که درصد خطای بسزایی دارد؛ اما به عضو آسیبی وارد نمیکند. با پیشرفت علم و تولید دستگاه های تست فراصوت بتن اولتراسونیک این امر میسر شده است تا بدون آسیب رساندن به عضو از همگن بودن درون آن و عدم وجود ناپیوستگی مطمئن شویم.
1. تست مغز گیری از بتن
از روشهای ساده در مبحث تست بتن و تشخیص ناهمگنیهای آن، روش مغزهگیری یا کُر گیری است. در این روش که با استفاده از دستگاه مغزهگیر انجام میشود، از نقطه مشخص نمونهبرداری میشود.
این عمل برای این انجام میشود که مقاومت نقطه مشخص شده تخمین و ارزیابی زده شود. که با استفاده از آزمایش فشار انجام میشود. لازم به ذکر است که این فرآیند جز تستهای مخرب محسوب میشود. دلیل آن هم آسیبی است که با ایجاد حفره به ایجاد میشود. و منجر به تمرکز تنش میشود. حتی بعد از ترمیم نیز این عارضه نمایان میشود.

2. تست چکش اشمیت
یکی دیگر از تست بتن چکش اشمیت است. روشی که بر اساس تحلیل نیروی برگشت ضربه از سطح جسم صورت میگیرد. این روش جز آزمایشهای غیر مخرب به حساب میآید. چراکه به عضو مدنظر آشیبی وارد نمیشود. اما در مقابل از دقت کافی و وافی برخوردار نیست و خطادهی این روش در مقایسه با دیگر روشها بیشتر است.
3. تست اولتراسونیک بتن
از روشهای برتر و غیر مخرب میتوان به اولتراسونیک اشاره کرد. و با استفاده از دستگاه الکترونیکی با دو پروب صوت و گیرنده تست انجام میشود. و سپس به وسیلۀ کامپیوتر آنالیز و اعلام نتیجه میشود. در این آزمایش عمق ترک در بتن و مقاومت بتن تعیین میشود.
انواع آزمایش میلگرد
در مبحث تست میلگرد و بتن میخواهیم به انواع آزمایش میلگرد بپردازیم. آزمایش میلگرد هم مانند آزمایش بتن در دو بستهبندی مخرب و غیر مخرب قرار میگیرد. دلیل انجام این تست مشخص شدن کیفیت و استحکام آلیاژههای به کار برده در میلگرد است. این تقسیمبندی به شرح زیر است:
انواع تست مخرب میلگرد
- آزمون کششی
- آزمون خمشی
- آزمون ضربه
- آزمون پیچش و خستگی
انواع تست غیر مخرب میلگرد
- بازرسی مافوق صوت
- بازرسی اشعه ایکس
- بازرسی ذرات مغناطیسی
روش انجام آزمون تست مخرب میلگرد
برای به دست آوردن این نکته که میلگرد تا چه اندازه طبق استاندارهای لازم ساخته شده است، تستهایی مخربی انجام میشود که در ادامه میخواهیم هریک را بررسی کنیم.
آزمون کششی
یکی از روشهای استانداردی که به منظور شناخت خاصیت استاتیکی و مکانیکی میلگرد صورت میگیرد، آزمون کششی است. در این روش میلگرد در دستگاه قرار میگیرد و از دو سر به گیرههایی متصل میشود. سپس دستگاه با سرعت مشخّصی میلگرد را میکشد تا جایی که از هم گسیخته شود.
در آزمون کشش درصد کشیدگی بررسی میشود. حداکثر مقاومت کششی یا تنش گسیختگی نیز از تقسیم حداکثر بار ثبتشده به سطح مقطع اوّلیّه محاسبه میشود. از جمله خواصی که طی این روش به دست میآید میتوان به مواردی چون قابلیت انعطافپذیری، حد تناسب، حالت ارتجاعی، نقطۀ تسلیم، حد الاستیتک، مقاومت در برابر شکنندگی و … اشاره کرد.
آزمون خمش
این روش به دو صورت خمش سرد و مجدد انجام میشود. این آزمون بعد از انجام آزمون کشش و موفقیت آمیز بودن صورت میگیرد. و با استفاده از دستگاههای خمکننده مخصوص میلگرد به شکل V شکل در میآید. و آجهایی که ارتفاع آنها برخلاف خمش است برداشته میشود.
روش خمش سرد باید در دمای 10 درجه سانتیگراد تا 35 درجه سانتیگراد انجام شود. و نتیجه آن در صورتی که ترکی با چشم مسلح دیده نشود تایید میشود. اما در روش خمش مجدد؛ دما باید طبق استاندارهای پیر سازی مصنوعی تعیین شود. آزمونه در هوای ساکن و دمای 20 درجه سانتیگراد با خمش 90 درجه انجام میشود.

آزمون پیچش و سختگی
آزمون خستگی برای آزمایش میلگردهایی استفاده میشود که قبلا در بتن خم شدهاند. میلگردها معمولاً طی تنش مشخصی میشکنند، اما ممکن است میلگردی که آزمایش شده، هنگام بروز تنشهای واقعی از خود مقاومت نشان ندهد. به همین علت، امکان دارد میلگرد مدنظر طی چندماه استفاده دیگر مقاومتی در برابر شکستن نداشته باشد.
به این نوع شکست، شکست خستگی گفته میشود. در مراحل اولیه تنشهای جهشی ممکن است دانههای ریز تشکیلدهنده میلگرد دچار لغزش شوند، ولی کماکان در برابر شکست از خود مقاومت نشان دهند، اما در صورتی که این تنش ادامه پیدا کند، در بدنه میلگرد ترک های ریز ایجاد میشود و رفته رفته این ترکها گسترش پیدا میکنند و در نهایت میلگرد شکسته میشود.
در آخر
در این نوشته سعی کردیم شما را با انواع تست میلگرد و بتن آشنا کنیم. در واقع انجام تستهای گوناگون تنها بهمنظور کیفیت و استحکام بتن و میلگرد انجام میشود. تا درنهایت سازه ساخته شده از لحاظ فنی و کیفی تضمین شود. لازم به ذکر است که بر اساس ضوابط پذیرش آزمایش میگرد و بتن باید همراه با هم انجام شود و در صورت رد یکی، دیگری هم تایید نخواهد شد. چراکه رابطه میلگرد با بتن در مقاومتی است که در بتن ایجاد میکند.
به همین منظور ما در مجموعۀ «شهرآرا» تمام تستهای لازم و استاندارد را روی تمامی محصولات خود، به ویژه بتن آماده شیراز و قطعات بتنی انجام داده و سپس به مشتریان خود ارائه میدهیم. شما میتوانید با استفاده از راههای ارتباطی درجشده بهراحتی اطلاعات لازم را بهدست آورید، و سفارش خود را ثبت کنید.