محاسبه حجم فونداسیون یعنی چه؟
حجم، مساحتی است که یک ماده اشغال می کند. در ساختمان سازی برای پر کردن فضای قسمت فونداسیون از بتن بهره می برند. البته باید توجه کنید میزان حجم بتن ریزی در این منطقه باید طبق محاسبات و فرمول ریاضی انجام شود. در واقع برای محاسبه اندازه بتن استفاده شده در ساختمان از فرمول های خاصی استفاده می شود. در متره و برآورد ساختمان، ابتدا حجم بتن فونداسیون، ستون ها، دیوارها، دال ها، تیرها و سایر عناصر سازه ای بتن تعیین می‌شود. این امر باعث می شود که در هزینه های بی مورد ساخت وساز صرفه جویی شود.
سه نوع فونداسیون اصلی برای ساخت و ساز
- فونداسیون نواری؛ از بتن که از زیر تمام دیوارهای باربر عبور می کند که شامل اتصالات آهنی، شن و ماسه، شن و سیمان با درجه کمتر m200 نواری گفته می شود. به بیان دیگر به شالوده یکسره ای که بار دیوار و یا چند ستون را، که در یک ردیف قرار دارند به زمین انتقال می‌دهد فونداسیون نواری است. مقطع آن نیز به شکل های مختلفی چون مربع، مستطیل، ذوزنقه و یا شبیه T وارونه است.
- فونداسیون دال یکپارچه؛ به صفحه با عمق کم، برابر با کل مساحت ساختمان گفته می شود.
- فونداسیون ستونی؛ سیستم پشتیبانی از ستون ها، که در ساخت ساختمان های کوچک بدون زیرزمین استفاده می شود، و در اطراف محیط با فاصله دو متر قرار می گیرند.
محاسبه حجم بتن فونداسیون چگونه انجام می شود؟
سوال اصلی در مرحله اولیه این است که بفهمیم برای ساخت فونداسیون، مقدار بتن مصرفی در هر متر مربع ساختمان چقدر لازم است. تا پول هدر نرود و در عین حال تمام الزامات فن آوری را برآورده کنیم.
همانطور که قبلا ذکر شد، سه نوع فونداسیون برای ساخت و ساز وجود دارد: نواری، دال و ستونی. اگر پایه نواری را برای ساخت و ساز انتخاب کنید، باید محاسبات دقیقی از عمق و عرض آن انجام دهید، که باید در برابر جرم ساختمان مقاومت کند. مقدار مخلوط بتن به ابعاد خطی فونداسیون بستگی دارد.
برای محاسبه مقدار مورد نیاز مخلوط بتن برای پر کردن، باید حجم فونداسیون را بر حسب متر مکعب مشخص کرد. هرنوع پی روش محاسبه خاص خود را دارد:
- محاسبه حجم بتن نواری. ارتفاع طبق فرمول زیر محاسبه می شود: عمق قسمت زیرزمینی + ارتفاع پایه. عرض استاندارد پایه 40 سانتی متر است، اما اغلب بسته به ضخامت دیوارهای ساختمان آینده، بزرگتر می شود. با ضرب ارتفاع، عرض و طول پایه، حجم مورد نیاز را به دست می آوریم.
- محاسبه حجم بتن دال. اگر پایه نمایانگر یک دال یکپارچه به شکل مستطیل یا مربع باشد، محاسبات برابر خواهد بود با؛ طول خانه x عرض x ضخامت ساختمان. ابعاد استاندارد تکنولوژیکی ضخامت لایه برای ساختمان های یک طبقه از 10 سانتی متر، خانه های دو طبقه با وزن کم از 25 سانتی متر، برای ساختمان های ساخته شده از مصالح ساختمانی حجیم 0 سانتی متر است. با در نظر گرفتن زیرزمین، عمق 1.7 متر، عرض 0.5 و طول کل 62 متر خواهد بود. ضرب کنید 52.7 متر مکعب یعنی تقریباً 53 متر مکعب بتن به دست می آید.
- محاسبه حجم بتن ستون. تعداد ستون ها به مساحت کل ساختمان بستگی دارد. فرض کنید پارامترهای ستونی مانند قطر، ارتفاع و تعداد ستون ها را دارید. ابتدا باید سطح مقطع را محاسبه کنید: S = 3.14 x R قطر. سپس حجم بتن را بر حسب متر مکعب یک ستون محاسبه کنید، برای این منظور مساحت را در ارتفاع ضرب کنید. در نهایت عدد حاصل در تعداد ستون ها ضرب می شود و حجم بتن مورد نیاز برای ساخت پی ستونی را بدست می آوریم.
فراموش نکنید که مقدار سیمان مورد نیاز برای آماده سازی بتن را محاسبه کنید. برای مثال؛ برای تولید یک مکعب بتن ریزی برند M300 به 382 کیلوگرم سیمان، 700 کیلوگرم ماسه، سنگ خرد شده کسری کوچک تا یک تن و همچنین حدود 220 لیتر آب نیاز است. در نتیجه، چنین نسبت هایی (سیمان، ماسه، سنگ خرد شده) برای ساخت بتن M300 = 1.0: 1.7: 3.2 داریم.
نکات مهم در محاسبه حجم بتن فونداسیون
- توجه داشته باشید که اولین مرحله قبل از محاسبه فونداسیون، خاک برداری است.
- حفاری برای حفر ترانشه برای پایه های نواری سریعتر است. اما همیشه به ابعاد مورد نظر پایبند نیست. در جایی ممکن است کمی عریض‌تر باشد، جایی کمی عمیق‌تر.
- هنگام سفارش بتن، باید از قبل درباره محل استفاده از نیاز مازاد فکر کنید.
- محاسبه ظرفیت مکعب بتن را می توان از کارشناسان سفارش داد.
- پی ستون نباید با خاک های خیلی متحرک یا ضعیف انجام شود.
- برای فونداسیون دال، لازم است محل مورد نظر دارای سیستم زهکشی باشد، بنابراین آب در صورت ذوب برف سنگین باعث فرسایش خاک زیر پایه نمی شود.
- هنگام محاسبه، همیشه مواد را با حاشیه قرار دهید، در غیر این صورت ممکن است ساخت و ساز برای یک روز یا حتی بیشتر متوقف شود.
- شما نباید فونداسیون را تا زمانی که کاملاً سفت نشده بارگیری کنید. پس از قرار دادن در قالب، در روز اول انجماد با مقاومت 30 درصد رخ می دهد. یک هفته بعد، حدود 70 درصد می‌شود. اما رسیدن به سفت شدن کامل را می توان نه زودتر از یک هفته با در نظر گرفتن دمای هوا و شرایط آب و هوایی به دست آورد.
- فن آوری پایه دال حاکی از علامت گذاری صحیح دقیق است.
- توصیه می شود فونداسیون در یک روز گرم و خشک با بتن پر شود.
- عدم رعایت تنظیم دمای بتن، علامت گذاری نادرست گوشه های گودال ممکن است منجر به اعوجاج سازه در آینده شود.
- در خاک هایی مانند لومی یا رسی، نوار باید حداقل نیمی از عمق انجماد خاک گذاشته شود.
- هنگام ساخت و ساز، همیشه محل ارتباطات ورودی به خانه و ضخامت دیواره های لوله های فاضلاب را در نظر بگیرید.
- توجه ویژه باید به پایه نوار ضد آب باشد. کوچکترین اشتباه در این مورد می تواند منجر به آب گرفتگی زیر زمین شود.
- از میله های صاف برای تقویت چارچوب استفاده نکنید، زیرا بتن در امتداد آنها بلغزد.
- همچنین محاسبه ضریب تقریبی انقباض محلول بتن ضروری است، زیرا هر بتن در هنگام خشک شدن، اندازه آن کاهش می یابد.
- با محاسبه نادرست و استفاده از میله های تقویت شده در حین کار، فونداسیون شروع به ریزش می کند.
مراحل اجرای فونداسیون
در بخش‌های قبل با محاسبه حجم بتن فونداسیون و تمام نکات مربوط به آن را بررسی کردیم. اما مراحل اجرای آن نیز از اخمیتی کمتر از محاسبه حجم آن ندارد. که به شرح زیر است.
پی کنی و گودبرداری
پی کاری به منظور برداشت خاک‌های اضافی برای رسیدن به سطح مطلوب انجام می‌شود که از مراحل مهم در اجرای فونداسیون است. که اهداف زیر را دنبال می‌کند.
- دست یافتن به خاک مطلوب و مقاوم، زیرا بار ساختمان به شالوده و در نهایت به زمین منتقل می‌شود در نتیجه زمین زیر فونداسیون باید مقاوم باشد و نشست نکند.
- برای محافظت فونداسیون و جلوگیری از اثرات جوی مانند یخ زدگی و باران و …
- رسیدن به تراز لازم با توجه به نقشه های اجرایی پروژه
بتن مگر
ضخامت این بتن معمولا 10 سانتی‌متر می باشد و عرض آن 10 سانتی‌متر از هر طرف از ابعاد فونداسیون شالوده بیشتر است. هدف از اجرای بتن مگر؛
- جلوگیری از تماس مستقیم بتن اصلی شالوده با خاک
- رگلاژ (هم سطح کردن) کف شالوده و ایجاد سطحی صاف برای اجرای شالوده
اجزای پی منفرد
پی منفرد از اجزای متنوعی تشکیل شده است. برای اینکه بهتر بتوانید از این نوع پی استفاده کنید در ادامه شما را با اجزای این پی آشنا خواهیم کرد.
- بتن مگر؛ یکی از انواع بتن که دارای ضخامتی برابر با 10 سانتی‌متر به بالا بوده، این بتن خطر آلودگی بتن سازی‌ای را در زمان بتن‌ریزی رفع می‌کند.
- قالب بندی؛ بخش زیادی از هزینه ساخت و اجرا را در ساختمان های بتنی به خود اختصاص می دهد.
- آرماتور داخل پی
- صفحه ستون
- بولت
- رامکا
آرماتورگذاری فونداسیون
فونداسیون منفرد بارهای وارد از ستون را به صورت گسترده به زمین منتقل می‌کند. نتیجه این امر کشیدگی در قسمت‌های پایینی فونداسیون است. در سازه های بتنی میلگردهای فولادی وظیفه تحمل بارهای کششی را بر عهده دارند از این رو لازم است در قسمت‌های زیرین فونداسیون که کشش زیادی ایجاد شده، از میلگرد استفاده شود.
با توجه به اینکه کشیدگی در هر دو جهت شالوده منفرد به وجود می‌آید لازم است آرماتورهای مربوطه در دو جهت قرار گیرند.
میلگردها در پایین فونداسیون به صورت شبکه‌ای قرار داده شده‌اند. قطر و فاصله این میلگردها از یکدیگر نیز با استفاده از محاسبات مربوطه مشخص می‌شود. لازم به ذکر است که جهت ایجاد چسبندگی و در نتیجه انتقال نیروی بهتر میان فولاد و بتن در دیواره‌های شالوده میلگردها با زاویه 90 درجه خم می‌شوند.
بستن میلگردها به یکدیگر (گره زدن)
آرماتورهای فولادی بایستی پیش از بتن ریزی، بنابر محاسبات انجام شده و طرح آنها به یکدیگر متصل شده تا در طول عملیات بتن ریزی و گرفتن بتن، جابجا نشوند.
با توجه به کارگاه و نوع قطعه، وضعیت اتصال میلگردها به هم متفاوت خواهد بود. برای اینکه بهترین نتیجه در این زمان حاصل شود، تکنسین ساختمان وظیفه تصمیم‌گیری را به عهده دارد.بعضی مواقع قسمت یا بخشی از میلگرد را خارج از قالب کلی بسته و یک شبکه بوجود می‌آورند، و در انتها این شبکه را در قالب قرار می‌دهند. در بعضی مواقع نیز وجود دارد که میلگردها را روی قالب می‌بندند.
در آخر
همانطور که اشاره کردیم بتن ریزی فونداسیون یکی از مهم ترین مراحل ساخت سازه بوده، و لازم است که قبل از شروع کار ساخت و ساز عجله نکنید. تمام محاسبات لازم را با دقت انجام دهید. از مهندسانی که قبلاً مرحله ساخت بنا را گذرانده‌اند کمک بخواهید. اینکار در صرفه‌جویی در هزینه‌ها و به طور کلی هدر رفتن بتن تاثیر بسزایی دارد.
شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بتن آماده ،بتن ریزی و جدول بتنی پرسی توسط تیم مجرب ما، با کارشناسان بخش فروش «شهرآرا» در ارتباط باشید.
